- خرده اوستا (خُ دَ / دِ اَ وِ)
نام قسمتی از اوستای حاضر است که در زمان شاپور دوم ساسانی نوشته شده برای نماز و ادعیۀ روزانه و ایام متبرکۀ ماه و جشن های دینی و جز آن، این ادعیه و صلوات را آباذرباد مهراسپندان موبدان موبد عصر شاه پور دوم از اوستا گرد کرده بهدینان را. (یادداشت بخط مؤلف). راجع به خرده اوستا و رابطۀ آن با سایر فصول اوستا مطالبی در زیر بطور مختصر از کتاب یشتها آورده میشود: اوستا مرکب است از پنج کتاب یا جزء: اول، یسنا که مهمترین قسمت کتاب مقدس است و دارای 72 فصل یا ’ها’ می باشد، پنج گاتها جزء آن است. دوم، ویسپرد که مجموعه ای است از ملحقات یسنا که ازبرای مراسم دینی ترتیب داده شده است و آن مشتمل بر 24 فصل یا ’کرده’ می باشد. سوم، وندیداد که مطالب عمده آن راجع بقوانین مذهبی است و هر یک از 22 فصل آنرا یک فرگرد گویند. چهارم، یشت. پنجم، خرده اوستا که ازبرای نماز و ادعیۀ اوقات روز و ایام متبرکۀ سال و اعیاد مذهبی و غیره ترتیب داده شده است، مندرجات خرده اوستا مثل سایر جزوات اوستا محدود بحدی نیست، بسا از نسخ خطی قدیم دارای ادعیه ای است که در نسخۀ دیگر نیست، همچنین قاعده ای ندارد که چند تا از یشتهاباید در جزء آن باشد ولی بدون استثناء تمام نسخ دارای هرمزدیشت و سروش یشت می باشد و بسا هم کلیۀ یشتها را جزء خرده اوستا می شمرند. بنابراین کلیۀ اوستا مرکب از چهار کتاب می باشد. (از کتاب یشتها ج 1 ص 14).
در حاشیۀ برهان قاطع چ آمده است: خرده اوستا در پهلوی Apastak Xortak بمعنی اوستای کوچک (یا مختصر) ، این کتاب دینی را آذربد مهراسپند موبدان موبد عهد شاپور دوم (310- 379 میلادی) تدوین کرد و آن برای نماز و ادعیۀ اوقات روز و ایام متبرک ماه و اعیاد مذهبی سال و دیگر مراسم تخصیص داده شده. مطالب و دعاهای آن از اوستای بزرگ استخراج شده است. همه مندرجات خرده اوستا، بزبان اوستایی نیست بلکه بخش بزرگی از آن بزبان پازند و متعلق به ازمنۀ متأخر است
در حاشیۀ برهان قاطع چ آمده است: خرده اوستا در پهلوی Apastak Xortak بمعنی اوستای کوچک (یا مختصر) ، این کتاب دینی را آذربد مهراسپند موبدان موبد عهد شاپور دوم (310- 379 میلادی) تدوین کرد و آن برای نماز و ادعیۀ اوقات روز و ایام متبرک ماه و اعیاد مذهبی سال و دیگر مراسم تخصیص داده شده. مطالب و دعاهای آن از اوستای بزرگ استخراج شده است. همه مندرجات خرده اوستا، بزبان اوستایی نیست بلکه بخش بزرگی از آن بزبان پازند و متعلق به ازمنۀ متأخر است
